R.I.P. Irene Cara

COP27 : Πράσινο ξέπλυμα στη Χούντα της Αιγύπτου και στον Σίσι

Το φετινό καλοκαίρι «σημαδεύτηκε» από «ιστορικά» κύματα καύσωνα, ξηρασίας και πλημμυρών σε όλο τον πλανήτη με χιλιάδες νεκρούς και ανυπολόγιστες καταστροφές.

Ήδη, οι επιστήμονες μιλάνε για μία «νέα κανονικότητα», καθώς έχουμε μπει στην εποχή των «νέων καιρικών συνθηκών», με κύρια χαρακτηριστικά τις έντονες και αντιφατικές καιρικές διακυμάνσεις, από τον καύσωνα στις μπόρες και στις πλημμύρες και ξανά πάλι στον καύσωνα και με κύριο γνώρισμα την διάρκεια και την σφοδρότητα αυτών των φαινομένων. Συνθήκες που θα επικρατούν σχεδόν σε όλες τις εποχές του χρόνου και σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη.

Πρόκειται για τυπικές εκφάνσεις της κλιματικής αλλαγής, για τις οποίες οι επιστήμονες, τα κινήματα και η επαναστατική αριστερά εδώ και χρόνια προειδοποιούν.

Η αμερικανική Υπηρεσία Παρατήρησης των Ωκεανών και της Ατμόσφαιρας (NOAA) μέτρησε τη συγκέντρωση του CO2 στην ατμόσφαιρα, φέτος τον Μάιο, 50% υψηλότερη από την προβιομηχανική εποχή, ξεπερνώντας το «ιστορικό» φράγμα των 420 μερών ανά εκατομμύριο (ppm). Πριν από τη βιομηχανική επανάσταση, και για τα περίπου 6.000 χρόνια ανθρώπινου πολιτισμού, το επίπεδο του CO2 βρισκόταν μόνιμα γύρω στα 280 ppm. Στην ανακοίνωσή της η NOAA τονίζει: «το CO2 είναι αέριο που προκαλεί το φαινόμενο της υπερθέρμανσης του πλανήτη, καθώς παγιδεύει τη ζέστη και παραμένει στην ατμόσφαιρα και στους ωκεανούς για εκατομμύρια χρόνια. Η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει ήδη δραματικές συνέπειες, ανάμεσά τους τον πολλαπλασιασμό των κυμάτων καύσωνα, των ξηρασιών, των πυρκαγιών και των πλημμυρών».

Σήμερα, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά 1.2°C, σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα (1850-1900), αλλά, τα τελευταία 5 χρόνια, η μέση θερμοκρασία της Ευρώπης είναι κατά 2°C υψηλότερη και θα συνεχίσει να ανεβαίνει με ρυθμό που θα ξεπερνά τον αντίστοιχο της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας.

Η πρόσφατη μελέτη της World Weather Attribution (WWA, διεθνή ερευνητική ομάδα που αναλύει σε πραγματικό χρόνο τα καιρικά φαινόμενα) για τον φετινό Βρετανικό καύσωνα, αναφέρει ότι «οι θερμοκρασίες που καταγράφηκαν θα ήταν “στατιστικά αδύνατες” να είχαν συμβεί χωρίς την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή».

Η αύξηση της θερμοκρασίας φέρνει ξηρασίες. Η έκθεση του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για την Ξηρασία (EDO), για τον Αύγουστο, αναφέρει ότι «το 47% της Ευρώπης βρίσκεται σε συνθήκες προειδοποίησης για ξηρασία, με πολύ χαμηλή υγρασία του εδάφους και το 17% σε κατάσταση συναγερμού… η έλλειψη νερού θα αποτελέσει τη νέα κανονικότητα στην Ευρώπη». Η λίμνη Λακ ντε Μπρενέ/ντε Σαγιεξό, που βρίσκεται στα σύνορα Ελβετίας και Γαλλίας, αποτελεί, ίσως, το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα της φετινής ξηρασίας. Εμφανίστηκε πριν από 12.000 χρόνια στους πρόποδες των Άλπεων και είχε βάθος 18 μέτρων. Φέτος το καλοκαίρι εξαφανίστηκε.

Η βρετανική κυβέρνηση κήρυξε επίσημα σε ξηρασία τη νότια και κεντρική Αγγλία και «κάλεσε τους πολίτες και τις επιχειρήσεις να χρησιμοποιούν το νερό με σύνεση». Στη Γαλλία, μπήκαν περιορισμοί στη χρήση νερού σε 93 από τα 96 διαμερίσματα, με τα 62 να ταξινομούνται ως «κατάσταση σε κρίση». Στην Ιταλία, η κυβέρνηση κήρυξε «κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω ξηρασίας» σε πέντε βόρειες περιοχές με χορήγηση Δελτίου (!) για το πόσιμο νερό, η στάθμη του νερού στο Ρήνο και στο Δούναβη έχει πέσει τόσο χαμηλά που σχεδόν έχει σταματήσει η διέλευση των εμπορευματικών πλοίων. Ο κατάλογος είναι μακρύς.

Στην Αφρική, ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO) ανακοίνωσε ότι το Κέρας της Αφρικής (Αιθιοπία, Κένυα και Σομαλία) πλήττεται από τη χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 40 ετών και οι προβλέψεις για την περίοδο Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου δείχνουν χειρότερες.

Ούτε η Κίνα έχει ξαναβιώσει τόσο μεγάλο και παρατεταμένο καύσωνα. Στο νοτιοδυτικό τμήμα της, σε μια ζώνη έκτασης 4.5 εκατ τετραγωνικών χιλιομέτρων και συνολικού πληθυσμού άνω των 370 εκατ, το φαινόμενο κρατά από τα μέσα Ιουνίου με τις θερμοκρασίες να είναι από 40 - 45°C.

Πάνω από 6.6 εκατ. στρέμματα έχουν καεί, μόνο στα κράτη της Ε.Ε., φέτος και μέχρι τον Ιούλιο. Τα δάση της ΕΕ απορροφούν περίπου το 10% των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ετησίως.

Η μελέτη της WWA υποστηρίζει ότι: «οι επιπλέον 1.2°C κατέστησαν πιθανότερα γεγονότα όπως οι πλημμύρες του φετινού καλοκαιριού μεταξύ 20% και 900% και η αύξηση της έντασης των βροχοπτώσεων επεκτάθηκε μεταξύ 3% και 19%».

Όσο πιο ζέστη κάνει, τόσο περισσότερο νερό μπορεί να απορροφήσει ο αέρας. Μόλις 1°C πιο ζεστός αέρας μπορεί να συγκρατήσει 7% περισσότερους υδρατμούς και ό,τι είναι στην ατμόσφαιρα, πέφτει κάτω ως βροχή. Σε περιοχές με χαμηλό βαρομετρικό, κύματα πλημμυρών μπορούν να δημιουργηθούν σε σύντομο διάστημα. Σε περιοχές όπου οι φυσικές αντιπλημμυρικές προστασίες έχουν αφαιρεθεί είτε για τη γεωργία είτε για την κατασκευή δρόμων και κτηρίων, έκαναν τις πλημμύρες ακόμα χειρότερες. Το είδαμε στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, στη Βόρεια Κίνα και κυρίως στο Πακιστάν.

Μόνο κατά το διήμερο 18 και 19 Ιουλίου, σημειώθηκαν, τουλάχιστον, 840 θάνατοι στη Βρετανία εξαιτίας του καύσωνα. Πάνω από 2.000, κυρίως ηλικιωμένοι, σε Ισπανία και Πορτογαλία. Το ίδιο και στη Κίνα. Το Πακιστάν βιώνει μία πρωτοφανή τραγωδία.

Η Εθνική Αρχή Διαχείρισης Καταστροφών του Πακιστάν (NDMA) ανακοίνωσε, την Κυριακή 28/8, ότι ο αριθμός των νεκρών από τις πλημμύρες έφτασε τους 1.033. Περισσότεροι από 33 εκατ. άνθρωποι έχουν πληγεί και καταστράφηκαν σχεδόν 1 εκατ. σπίτια, 800.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης, 3.400 χιλιόμετρα οδοστρώματος οδικού δικτύου και 149 γέφυρες.

Η παρατεταμένη ξηρασία έχει καταστρέψει τις καλλιέργειες και επιτείνει την επισιτιστική κρίση. Όταν οι αγρότες χρησιμοποιούν λιγότερο νερό, τείνουν να παράγουν λιγότερα τρόφιμα και αυτό θα προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη έλλειψη βασικών τροφίμων και αύξηση των τιμών τους. Από τα χειμερινά λαχανικά και το σιτάρι της Αριζόνα μέχρι το ρύζι, το σιτάρι και το καλαμπόκι στην Κίνα και στην Ευρώπη. Στο Κέρας της Αφρικής, η Παγκόσμια Τράπεζα ανακοίνωσε ότι τον Ιούνιο 66.4 εκατ. άνθρωποι αντιμετωπίζουν ήδη επισιτιστική κρίση, έκτακτη ανάγκη ή λιμό. Αυτό το νούμερο θα μεγαλώσει δραματικά τους επόμενους μήνες.

Ενέργεια

Η μείωση της στάθμης του νερού έχει μειώσει και την παραγωγή ενέργειας. Η υδροηλεκτρική ενέργεια στην Ιταλία μειώθηκε κατά 40% σε σύγκριση με πέρυσι, στην Πορτογαλία κατά 75%, στο φράγμα Three Gorges, στη Κίνα, το μεγαλύτερο υδροηλεκτρικό φράγμα στον κόσμο, κατά 40%, στη Γερμανία, τα πλοία που μεταφέρουν άνθρακα προς καύση δεν μπορούν να περάσουν από τα ρηχά νερά του Ρήνου.

Η χαμηλή στάθμη του Ρήνου, σύμφωνα με τον Κάρστεν Μπρζέσκι από το οικονομικό ίδρυμα ING, θα επιφέρει μείωση του γερμανικού ΑΕΠ κατά τουλάχιστον 0.5% (!) το δεύτερο εξάμηνο του 2022. Ο Χόλγκερ Λοτζ, αναπληρωτής διευθυντής της Ομοσπονδίας Γερμανικών Βιομηχανιών δηλώνει ότι: «είναι απλώς ζήτημα χρόνου να κλείσουν εργοστάσια στη χημική ή τη χαλυβουργική βιομηχανία, τα ορυκτέλαια και τα οικοδομικά υλικά να μην φτάσουν στον προορισμό τους ή να μην μπορούν πλέον να πραγματοποιούνται μεγάλες και βαριές μεταφορές».

Δεν είναι μόνο ο Ρήνος. Σε όλο τον κόσμο, όλα τα μεγάλα ποτάμια – πλωτοί οδοί στερεύουν, εμποδίζοντας τη διακίνηση των εμπορευμάτων, επηρεάζοντας τα συστήματα άρδευσης και καθιστώντας δυσκολότερη την εξασφάλιση ψύξης στους σταθμούς παραγωγής ενέργειας και τα εργοστάσια.

Στη Κίνα, η πτώση της στάθμης στον ποταμό Γιανγκτσέ, τον μεγαλύτερο στην Ασία, έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα και στην κινεζική οικονομία. Ταυτόχρονα, οι αρχές να αναγκάζονται να κλείνουν, περιοδικά, τα εργοστάσια, για να εξοικονομήσουν ενέργεια, μεταξύ των οποίων και της Foxconn που είναι κύριος προμηθευτής της Apple, της Toyota και της Tesla. Ως αποτέλεσμα, οι προβλέψεις για την οικονομία της Κίνας υποβαθμίζονται. Οι αναλυτές της Goldman Sachs χαμήλωσαν την πρόβλεψή τους για αύξηση του ΑΕΠ στο 3%, πολύ κάτω από τον στόχο του 5.50% της κυβέρνησης.

Το CNN γράφει ότι: «Οι εκτιμήσεις για το πόσο καταστροφική μπορεί να αποβεί η κλιματική αλλαγή για την παγκόσμια οικονομία δεν έχουν αποδειχθεί εύκολες. Όμως αυτό το καλοκαίρι του καύσωνα και της ξηρασίας έχει έλθει να καταδείξει την διογκούμενη απειλή με την οποία βρίσκονται αντιμέτωπες ταυτόχρονα οι μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, εν μέσω δε της παράλληλης ενεργειακής κρίσης που ήδη οδηγεί την Γερμανία σε τροχιά ύφεσης, με κίνδυνο να συμπαρασύρει την Ευρώπη».

Η απάντηση, όμως, των κυβερνήσεων σε αυτή την «απειλή», για να σώσουν τα κέρδη των καπιταλιστών, είναι ακόμα μεγαλύτερη στροφή σε αυτό που προκαλεί την κλιματική αλλαγή. Την καύση ορυκτών καυσίμων. Ο τέλειος φαύλος κύκλος καταστροφής.

Ακόμα και αυτή η ρητορική στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα στη Γλασκώβη, για να «κρατήσουν ζωντανό το στόχο του 1.5°C» είναι σήμερα «εκτός ατζέντας».

Οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων προχωρούν σε σχέδια για επέκταση της εξόρυξης πετρελαίου και Φυσικού Αερίου. Η ΕΕ στρέφεται στον «βρώμικο» άνθρακα όπως και ο «πρωτοπόρος στην πράσινη μετάβαση», Μητσοτάκης, που καυχιόταν ότι θα έκλεινε τα λιγνιτωρυχεία πρώτος σε όλη την ΕΕ. Ο κινέζος αντιπρόεδρος, Χαν Ζενγκ, δήλωσε ότι το Πεκίνο θα αυξήσει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με καύση άνθρακα.

Δεν υπάρχει γρήγορη λύση. Χρειάστηκαν εκατό χρόνια καταστροφικής «καπιταλιστικής ανάπτυξης» για να φτάσουμε στο σημερινό επίπεδο κρίσης και θα χρειαστούν σημαντικές προσπάθειες για να αντιστραφεί αυτή η κατάσταση. Ο χρόνος δεν είναι «υπέρ» μας αλλά αυτό δεν πρέπει να μας οδηγήσει στην αδράνεια. Το αντίθετο. Θα πρέπει να μας κινητοποιήσει.

Απέναντι σε αυτήν την απειλή, πρέπει να συνδέσουμε τους αγώνες μας. Οι αγώνες ενάντια στη χρήση ορυκτών καυσίμων ή/και πυρηνικής ενέργειας συνδέονται άμεσα με τους αγώνες για το κόστος ζωής, για τη κρατικοποίηση χωρίς αποζημίωση και με εργατικό έλεγχο όλων των δημόσιων αγαθών, για προσλήψεις και υποδομές που θα προστατεύουν από τις καταστροφές.

Έτσι θα ανοίξουμε το δρόμο για να απαλλαγούμε από το φαύλο και καταστροφικό σύστημα του καπιταλισμού.

Ξεκίνησε την Κυριακή 6 Νοεμβρίου, στο παραθαλάσσιο τουριστικό θέρετρο του Sharm el-Sheikh στην Αίγυπτο, η ετήσια Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα, COP27, στην οποία θα παραστούν πάνω από 40.000 αντιπρόσωποι από 196 χώρες και 120 αρχηγοί κρατών και πρωθυπουργοί. 

Αν και γίνεται μόλις έναν χρόνο μετά από την COP26, στη Γλασκώβη, τίποτα δεν θυμίζει το «αισιόδοξο κλίμα» για την «αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής με τη παγκόσμια και συντονισμένη προσπάθεια μείωσης των ρύπων κατά 45% έως το 2030 ώστε η αύξηση της θερμοκρασίας να σταματήσει στον +1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα» που οι κυβερνήσεις προσπαθούσαν, τότε, να περάσουν στον κόσμο. Και αυτό είναι λογικό. Ανάμεσα στις δύο Διασκέψεις έχει μεσολαβήσει η επιδείνωση της ενεργειακής και επισιτιστικής κρίσης, ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος στην Ουκρανία και μία χρονιά που σημαδεύτηκε από τις χειρότερες καταστροφές σε όλο τον κόσμο. Αν η COP26 ήταν, επί της ουσίας, μία ακόμα «χαμένη ευκαιρία με μπόλικο μπλα – μπλα», η COP27 διαγράφεται, ήδη, ως τραγωδία. 

Η ίδια η επιλογή της Αιγύπτου για τη διοργάνωση της Διάσκεψης είναι, από μόνη της, μία πρόκληση. Αποτελεί το «πράσινο ξέπλυμα» της αιματοβαμμένης χούντας του Σίσι που ήρθε στην εξουσία, πριν από σχεδόν 10 χρόνια, με στρατιωτικό πραξικόπημα ενάντια στην επανάσταση του 2011 και τις ελπίδες του λαού της Αιγύπτου για κοινωνική αλλαγή.

Το 95% (!) των ενεργειακών αναγκών της Αιγύπτου εξαρτάται από τα ορυκτά καύσιμα, παρόλο που η Αίγυπτος έχει τις πιο ευνοϊκές συνθήκες στην Αφρική για ηλιακή και αιολική ενέργεια. Από το 2016, έχει διπλασιαστεί η παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου. Οι ζωές εκατομμυρίων Αιγυπτίων μαστίζονται από την ατμοσφαιρική ρύπανση. Στο Κάιρο, των 22 εκατ κατοίκων, η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι δεκαπλάσια (!) από το επίπεδο που θεωρείται ασφαλές. Εκατομμύρια Αιγύπτιοι δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό. 

Ενεργό κομμάτι της επανάστασης του 2011 ήταν τα κινήματα για το πόσιμο νερό, την αποχέτευση και τη ρύπανση που χαρακτηρίστηκαν ως «επανάσταση των διψασμένων» και «πράσινο ξύπνημα». Το κίνημα «Αιγύπτιοι Ενάντια στον Άνθρακα» αντιτάχθηκε στην καύση εισαγόμενου άνθρακα στους σταθμούς παραγωγής ενέργειας. Οι περιβαλλοντικοί διαδηλωτές αντιμετώπισαν, και αυτοί, την έντονη καταστολή του Σίσι, ως «εχθροί του κράτους», με συλλήψεις, φυλακίσεις, χωρίς καν δίκη, βασανιστήρια, κακοποιήσεις και «εξαφανίσεις».

Γι' αυτό και η επιλογή του Sharm el-Sheikh. Στο νότιο άκρο της χερσονήσου του Σινά, μακριά και από το μολυσμένο Κάιρο και τον οργισμένο κόσμο. «Είναι η COP με την πιο αυστηρή επιτήρηση στην ιστορία», δήλωσε ο Χουσεΐν Μπαούμι από τη Διεθνή Αμνηστία: «Είναι η πράξη ενός κράτους που δεν θέλει να επιτρέψει την ελευθερία του συνέρχεσθαι, αλλά δεν θέλει να κατηγορηθεί επειδή δεν το επιτρέπει». Οι Αιγύπτιοι ακτιβιστές, μαζί με τα κινήματα σε όλο τον κόσμο, μποϊκοτάρουν τη Διάσκεψη και καλούν σε κινητοποιήσεις το Σάββατο 12 Νοέμβρη. Το κάλεσμα βρίσκεται στο bit.ly/SisiLies. 

Μη αναστρέψιμη ζημιά

Η κλιματική αλλαγή έχει, ήδη, μετατραπεί σε κλιματική κρίση. Η Έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), που κυκλοφόρησε το 2022, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η «έκταση και το μέγεθος της περιβαλλοντικής κρίσης είναι πολύ μεγαλύτερα από ότι είχε εκτιμηθεί προηγουμένως… ευρεία υποβάθμιση των οικοσυστημάτων με μη αναστρέψιμη ζημιά στη βιοποικιλότητα και θεμελιώδεις αλλαγές στα οικολογικά συστήματα... 3,6 δισ άνθρωποι εκτιμάται ότι ζουν σε περιοχές που είναι εξαιρετικά ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή… εκατομμύρια θα υποφέρουν από πείνα, έλλειψη νερού και είναι πιθανό να γίνουν κλιματικοί πρόσφυγες». Όλα αυτά τα ζήσαμε φέτος. Περισσότεροι από 20 εκατομμύρια στο Πακιστάν χρειάστηκαν ανθρωπιστική βοήθεια, μετά τις σφοδρότερες πλημμύρες, από όλες τις καταγεγραμμένες της ιστορίας, τον Αύγουστο. Στην Αφρική, η χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 40 ετών έχει αφήσει 146 εκατομμύρια ανθρώπους να αντιμετωπίζουν ακραία πείνα. Η Κίνα, οι ΗΠΑ και η Ευρώπη είχαν υποστεί το χειρότερο κύμα πυρκαγιών, καύσωνα και ξηρασίας στην ιστορία. 

Όλες οι Διασκέψεις του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP) ήταν συνώνυμο της αποτυχίας. Στην περσινή COP26 υπήρχε δέσμευση ώστε οι 196 χώρες να παρουσιάζουν κάθε χρόνο τους εθνικούς στόχους και νέα σχέδια για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Πριν τη COP27, μόνο 26 χώρες το έκαναν. Η Έκθεση του ΟΗΕ, που συνοψίζει τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει ως τώρα οι κυβερνήσεις στις COP, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «ακόμη και αν αυτές τηρηθούν στο ακέραιο, θα οδηγήσουν σε αύξηση ρύπων κατά 10,6% έως το 2030 (αντί της μείωσης κατά 45% που υποσχέθηκαν) και οι υφιστάμενες πολιτικές θα οδηγήσουν σε αύξηση κατά 2,8 βαθμούς Κελσίου έως τα τέλη του αιώνα». Το χειρότερο είναι ότι ακόμα και αυτό το εφιαλτικό σενάριο θεωρείται υπεραισιόδοξο.

Έχει αποκαλυφθεί ότι τα κράτη διοχετεύουν ακόμη περισσότερους ρύπους στην ατμόσφαιρα από αυτό που δηλώνουν στον ΟΗΕ. Η εφημερίδα «Washington Post» πραγματοποίησε έρευνα, στα τέλη του 2021, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι οι παγκόσμιοι ρύποι που δεν δηλώθηκαν το 2019 αγγίζουν τα 13,3 δισ τόνους. Ποσό που ισοδυναμεί με τους ρύπους της Κίνας. «Πράσινες διακηρύξεις» μαζί με «δημιουργική λογιστική» και παραποίηση στοιχείων.  

Ψεύτικες δεσμεύσεις

Επιπλέον, η ενεργειακή κρίση έχει ακυρώσει και αυτές τις ψεύτικες δεσμεύσεις της Γλασκώβης. Σε όλα τα κράτη, η απάντηση στην ενεργειακή κρίση είναι η ακόμα μεγαλύτερη παραγωγή ενέργειας από ορυκτά καύσιμα. Τα ορυκτά καύσιμα είναι μια από τις πιο ελκυστικές επενδύσεις στην παγκόσμια αγορά. Το 2022, οι πέντε μεγαλύτερες στον κόσμο εταιρίες ορυκτών καυσίμων έχουν πραγματοποιήσει, μέχρι στιγμής, συνδυαστικά κέρδη 170 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Είναι η καλύτερη χρονιά στην ιστορία τους. 

Ενώ δεν υπάρχει περιοχή του κόσμου που να μην επηρεάζεται από την κλιματική κρίση, αναλύοντας τις επιπτώσεις ανά περιοχή, οι φτωχότερες περιοχές του κόσμου, ενώ συμβάλουν ελάχιστα, επηρεάζονται περισσότερο από τις συνέπειές της. Γι’ αυτό, εδώ και 30 χρόνια, οι φτωχές χώρες ζητάνε από τις πλούσιες (και ρυπογόνες) χώρες χρηματοδότηση για «απώλειες και ζημιές». Οι πλούσιες χώρες απέρριπταν κάθε επίσημη συζήτηση. Η απάντησή τους ήταν υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα και υψηλότοκα δάνεια. 

Οι φετινές καταστροφές «δυσκόλεψαν» αυτή τη στάση. Στη φετινή COP, και ύστερα από σκληρές διαπραγματεύσεις, θα ενταχθούν στην ατζέντα των συζητήσεων, για πρώτη φορά, ζητήματα που συνδέονται με τον «διακανονισμό της χρηματοδότησης αναφορικά με τις απώλειες και τις ζημιές, οι οποίες απορρέουν από τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής». Όμως, το αν, το πόσο και πότε θα αποζημιωθούν οι φτωχές χώρες εξαρτάται αποκλειστικά από τη βούληση των ΗΠΑ, της ΕΕ, της Κίνας και της Ρωσίας. Οι ιμπεριαλιστικές συγκρούσεις και η οικονομική κρίση κάνουν αυτή την προοπτική αδύνατη. Όπως διευκρίνισε, άλλωστε, και ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών και πρόεδρος της COP27, Σούκρι, «οι συζητήσεις για τις απώλειες και τις ζημιές που βρίσκονται πλέον στην ατζέντα δεν θα περιλαμβάνουν την υπαιτιότητα ή την υποχρεωτική αποζημίωση, αλλά έχουν στόχο να οδηγήσουν σε μια καταληκτική απόφαση το αργότερο μέχρι το 2024». Το 2009, οι ανεπτυγμένες χώρες δεσμεύτηκαν να δίνουν 100 δισ ετησίως, έως το 2020, στις φτωχές χώρες. Αυτός ο στόχος δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ και μεταφέρθηκε για το 2023. Τώρα μιλάνε για το 2024 και βλέπουμε... 

Ο Μητσοτάκης πήγε στην Διάσκεψη τη στιγμή που γραφόταν αυτό το άρθρο. Είναι σίγουρο ότι, στην ομιλία του, θα παρουσιάσει την Ελλάδα ως «πρωτοπόρα στην πράσινη μετάβαση». Αλλά, εκτός από την ευκαιρία να βρεθεί σε ένα «ξεχωριστό» τουριστικό θέρετρο, η επίσκεψη στην Αίγυπτο είναι μία επίσκεψη σε μία «φίλη» χώρα που μοιράζεται τις ίδιες απόψεις για την «πράσινη μετάβαση». Η χούντα της Αιγύπτου είναι ένας «πιστός σύμμαχος» που, μαζί με το κράτος – τρομοκράτη του Ισραήλ και την Κύπρο, έχουν δημιουργήσει έναν πολεμοκάπηλο άξονα για να υπερασπιστούν τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στο βυθό των ΑΟΖ της Μεσογείου. 

Όσο καθυστερεί η υλοποίηση πραγματικών λύσεων για την αντιστροφή της υπερθέρμανσης του πλανήτη, τόσο χειρότερη θα γίνεται η κλιματική κρίση. Είναι ξεκάθαρο ότι οι «από πάνω» και οι Διασκέψεις τους δεν μπορούν να αντιστρέψουν αυτή την κρίση που ο καπιταλισμός δημιούργησε και απειλεί, στην κυριολεξία, με εξαφάνιση το σύγχρονο ανθρώπινο πολιτισμό. Αντίθετα, την επιδεινώνουν. 

Γι’ αυτό χρειάζεται, άμεσα, να μετατρέψουμε την οργή μας σε δύναμη για μία επαναστατική αντικαπιταλιστική ανατροπή. Για να μπορέσουμε να αντιστρέψουμε την κλιματική κρίση, για να πάρουμε και να υλοποιήσουμε αποφάσεις που να βάζουν τις ζωές μας και το περιβάλλον πάνω από τα κέρδη μίας χούφτας καπιταλιστών που ελέγχουν, σήμερα, την παραγωγή.    

Η COP27 μπήκε στη δεύτερη βδομάδα με χαρακτηριστικό τις μαζικές διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τη Χούντα της Αιγύπτου, με αιχμή την απεργία πείνας και δίψας του πολιτικού κρατούμενου Alaa Abd-el Fattah.

Περισσότεροι από 60.000 πολιτικοί κρατούμενοι βρίσκονται στις αιγυπτιακές φυλακές από τότε που ο Σίσι ανέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα το 2013. Ο Σίσι, ο οποίος απολαμβάνει στρατιωτική και οικονομική υποστήριξη από τη Δύση και το Ισραήλ, ο «πιστός σύμμαχος» της Ελλάδας, χρησιμοποιεί τη Διάσκεψη για το Κλίμα για να ξεπλύνει το δολοφονικό του καθεστώς. 

Ο Alaa Abd El-Fattah, με ενεργή συμμετοχή στην αιγυπτιακή επανάσταση του 2011, βρίσκεται στα πρόθυρα του θανάτου μετά από απεργία πείνας που ξεκίνησε στις 2 Απριλίου καταναλώνοντας μόνο νερό και αλάτι στην αρχή και μετά μόλις 100 θερμίδες την ημέρα (το σώμα χρειάζεται κοντά στις 2.000). Την Κυριακή 6/11, την πρώτη ημέρα της Διάσκεψης, ξεκίνησε και απεργία δίψας. Έχει φυλακιστεί δύο φορές για την δράση του. Την πρώτη φορά, το 2015, για παραβίαση των νόμων της Χούντας για τις διαδηλώσεις. Αποφυλακίστηκε, υπό αναστολή το 2019, και στη συνέχεια φυλακίστηκε ξανά το 2021 με την κατηγορία της «διάδοσης ψευδών ειδήσεων» επειδή μοιράστηκε μια ανάρτηση στο Facebook σχετικά με βασανιστήρια ενός κρατούμενου. 

Το μικρό όνομα του Abd El-Fattah, Alaa και το hashtag #FreeAlaa, έχουν γίνει συνώνυμο της αιγυπτιακής επανάστασης του 2011 που άνοιξε το δρόμο για τις εξεγέρσεις της αραβικής άνοιξης ενάντια στα διεφθαρμένα αραβικά καθεστώτα. Όπως γράφει η Naomi Klein: «η φυλάκισή του έχει σκοπό να στείλει ένα μήνυμα σε οποιονδήποτε μελλοντικό νέο επαναστάτη που έχει δημοκρατικά όνειρα στο κεφάλι του». 

Όσο διαρκεί η απεργία πείνας, τα εβδομαδιαία γράμματα ήταν μία «απόδειξη ζωής». Ωστόσο, την εβδομάδα που έγραψε για την παγκόσμια κλιματική κατάρρευση, η επιστολή δεν έφτασε ποτέ στη μητέρα του Laila Soueif, υπερασπίστρια και η ίδια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και διανοούμενη. Αν και ο Alaa είναι και Βρετανός πολίτης, σε όλα τα χρόνια της φυλάκισής του, η Βρετανία δεν έχει κάνει τίποτα για να πιέσει την Αίγυπτο να απελευθερώσει ούτε τον ίδιο ή οποιονδήποτε άλλο φυλακισμένο ακτιβιστή. Η Βρετανία, όπως και όλες οι χώρες της «πολιτισμένης Δύσης» που δήθεν κόπτονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα, επιθυμεί να παραμείνει φιλική με την Αίγυπτο και τη Χούντα του Σίσι.

Ο παγκόσμιος ξεσηκωμός, πριν και κατά τη διάρκεια της COP27, ήταν που ανάγκασαν τον Σούνακ, τον Μακρόν και τον Σολτς να «μιλήσουν στον Σίσι για τον Alaa». Ο Σίσι φέρεται να είπε στον Μακρόν ότι θα φροντίσει να «διατηρηθεί» η υγεία του Alaa. Όμως, μιλώντας στο περιθώριο της COP27, η αδερφή του Alaa, Sanaa Seif, που ταξίδεψε στην Αίγυπτο διακινδυνεύοντας τη ζωή και την ελευθερία της, φοβάται ότι τον ταΐζουν με την βία για να μην πεθάνει κατά τη διάρκεια της COP27: «H αναγκαστική σίτιση είναι βασανιστήριο και τίποτα δεν πρέπει να συμβαίνει ενάντια στη θέληση του Alaa».

Διαδηλώσεις

Την ίδια στιγμή που οι ηγέτες της Δύσης απολαμβάνουν τη φιλοξενία του «φίλου και συμμάχου» Σίσι, το Σάββατο 12 Νοέμβρη, ήταν μία μέρα δράσης, με μία σειρά διαδηλώσεις στη Βρετανία και σε όλο το κόσμο, απαιτώντας την απελευθέρωση του Alaa και όλων των πολιτικών κρατουμένων στην Αίγυπτο, αλλά και ενάντια στη COP27 απαιτώντας άμεση δράση ενάντια στη κλιματική κρίση. 

Στο Λονδίνο, μία διαδήλωση 7.000 ακτιβιστών πραγματοποίησε πορεία από τα κεντρικά γραφεία της Shell, μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες που καταστρέφουν το κλίμα στον πλανήτη, στην πλατεία Τραφάλγκαρ. Οι διαδηλωτές κρατούσαν πλακάτ που έγραφαν: «Όχι κλιματική δικαιοσύνη χωρίς ανθρώπινα δικαιώματα». Ο Sohayb Farag, ένας Αιγύπτιος ακτιβιστής, είπε στο Socialist Worker: «Αναζητούμε κλιματική δικαιοσύνη στην Αίγυπτο… Χρειαζόμαστε ελευθερία του λόγου για να μπορούμε να μιλήσουμε. Δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό υπό το καθεστώς του δικτάτορα Σίσι... αν διαμαρτυρηθείς για οτιδήποτε, μπορεί να μπεις φυλακή, ακόμα κι αν διαμαρτύρεσαι για το νερό ή τα δέντρα ή το πράσινο...». Καθώς βάδιζαν στους δρόμους, Αιγύπτιοι ακτιβιστές φώναζαν «Ελεύθερη Αίγυπτος» και «Σίσι δολοφόνος - Σίσι χασάπης». 

Από την ίδια διαδήλωση, η Helena δήλωσε στο Socialist Worker ότι «είναι τρομερό το γεγονός ότι το COP27 έχει τον μεγαλύτερο αριθμό εκπροσώπων ορυκτών καυσίμων στην ιστορία των Διασκέψεων... Εάν τα οικονομικά συμφέροντα κυβερνήσουν τη διάσκεψη, αυτοί που βρίσκονται στην εξουσία θα συμβιβαστούν... Το καλύτερο πράγμα που μπορεί να βγει από το COP27 θα είναι πάντα η κινητοποίηση των απλών ανθρώπων εναντίον του». Στη διαδήλωση συμμετείχαν ακτιβιστές από τα βρετανικά συνδικάτα Unison, UCU, NEU και PCS.

Οι διαδηλωτές έχουν δίκιο. Η πρώτη βδομάδα της COP27 επιβεβαίωσε, για άλλη μία φορά, ότι οι COP δεν μπορούν να προσφέρουν κάτι. Από την πρώτη COP, το 1995, οι παγκόσμιες εκπομπές ρύπων έχουν αυξηθεί κατά 55%. Επίσημος χορηγός της COP27 είναι η Coca-Cola, ο μεγαλύτερος ρυπαντής πλαστικών στο κόσμο. 

Η ομιλία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, που άνοιξε την Διάσκεψη είναι χαρακτηριστική: «Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου συνεχίζουν να αυξάνονται. Οι παγκόσμιες θερμοκρασίες συνεχίζουν να ανεβαίνουν και ο πλανήτης μας πλησιάζει γρήγορα τα σημεία καμπής που θα κάνουν το κλιματικό χάος μη αναστρέψιμο. Είμαστε σε έναν αυτοκινητόδρομο για την κόλαση του κλίματος με το πόδι μας ακόμα στο γκάζι... αλλάξτε πορεία τώρα ή αντιμετωπίστε τη συλλογική αυτοκτονία». 

Αλλά όσο λογική και είναι αυτή η τοποθέτηση, ο καπιταλισμός έχει τη δική του «εσωτερική λογική»: το κέρδος. 

Τράπεζες

Οι μεγαλύτερες τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων των JPMorgan, Bank of America και Morgan Stanley, συμμετείχαν στη Διάσκεψη της COP26, το 2021 στη Γλασκώβη, ως μέλη της «Χρηματοοικονομικής Συμμαχίας της Γλασκώβης για το Καθαρό Μηδέν» (GFANZ), και δεσμεύτηκαν δημόσια ότι οι τράπεζές τους θα φτάσουν τις καθαρές μηδενικές εκπομπές άνθρακα μέχρι τα μέσα του αιώνα. Όμως, ο παγκόσμιος τραπεζικός δανεισμός σε εταιρείες ορυκτών καυσίμων αυξήθηκε κατά 15%, σε πάνω από 300 δισ δολάρια, τους πρώτους εννέα μήνες του 2022, από την ίδια περίοδο του 2021, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg. Όπως σημειώνει το Bloomberg: «Αυτή είναι η Wall Street που απλώς κάνει τη δουλειά της: κερδίζει χρήματα. Οι τράπεζες κέρδισαν περισσότερα από 1 δισ δολάρια σε έσοδα από τον δανεισμό εταιρειών ορυκτών καυσίμων κατά τη διάρκεια των πρώτων τριών τριμήνων. Γιατί να εγκαταλείψουν τις δραστηριότητές τους με έναν κλάδο που αναπτύσσεται λόγω ενός μακρινού στόχου για το κλίμα;». Σε έκθεσή της,  με τίτλο «Είναι ο οικονομικός τομέας, ηλίθιε», η Greenpeace παρουσιάζει ότι δέκα τράπεζες που συμμετέχουν τακτικά στη Σύνοδο του Νταβός χρηματοδότησαν, από το 2015 ως το 2018, τον τομέα των ορυκτών καυσίμων με ποσό 1 τρισ δολαρίων.

Ο ΟΗΕ δηλώνει ότι για να φτάσουμε στο «καθαρό μηδέν» μέχρι τα μέσα του αιώνα, οι εκπομπές πρέπει να μειωθούν κατά 45% έως το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα του 2010, κάτι που απαιτεί ταχεία μείωση της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων. Οι παγκόσμιες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου (Big Oil), ωστόσο, έχουν άλλα σχέδια.  Σύμφωνα με τη γερμανική δεξαμενή σκέψης Urgewald, το μέγεθος των βραχυπρόθεσμων σχεδίων επέκτασης της Big Oil αυξήθηκε κατά ένα πέμπτο, από 192 δισ σε 230 δισ βαρέλια ισοδύναμου πετρελαίου. H Big Oil απολαμβάνει μια άνευ προηγουμένου κερδοφορία εν μέσω τιμών ρεκόρ των ορυκτών καυσίμων και δεν είναι διατεθειμένη να παραιτηθεί από αυτό. Έτσι, έχουν στείλει στο COP27 περισσότερους από 600 εκπροσώπους τους με πρόσβαση στις συνομιλίες, σύμφωνα με ανάλυση της Global Witness που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη 10/11, για να διασφαλίσουν ότι τυχόν μέτρα δεν θα επηρεάσουν την κερδοφορία τους. Αυτός ο αριθμός αντιπροσώπων είναι μεγαλύτερος από το σύνολο των αντιπροσώπων των πιο ευάλωτων χωρών μαζί.

Οι φτωχές χώρες υποστηρίζουν ότι οι πλούσιες, που αποτελούν την πηγή των περισσότερων εκπομπών αερίων, πρέπει να παρέχουν βοήθεια στους φτωχούς που πλήττονται περισσότερο. Παρά την ένταξη της συζήτησης για τις "απώλειες και τις ζημιές" στην ημερήσια διάταξη της COP27, υπάρχουν πολλές υποσχέσεις και ελάχιστη βοήθεια. Μπορεί ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάιντεν να υποσχέθηκε και πάλι, την Παρασκευή 11/11, οικονομική βοήθεια αλλά ποιος τον πιστεύει; Το 2021 υποσχέθηκε βοήθεια 11,4 δισ δολάρια, πριν από το 2024, αλλά το Κογκρέσο των ΗΠΑ ενέκρινε μόλις 1 δισ δολάρια για το 2022.

Αν τους αφήσουμε, η τήρηση του ορίου της μέσης παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας κατά 1,5oC, που οι επιστήμονες θεωρούν ότι είναι απαραίτητο για να αποφύγουμε τις μη αναστρέψιμες και καταστροφικές κλιματικές αλλαγές, θα είναι, αν δεν είναι ήδη, ανέφικτη. Η κλιματική κρίση είναι εδώ! Αυτό απαιτεί άμεση και συντονισμένη μάχη για να ανατρέψουμε τις επιλογές τους και το σύστημα τους, για να βάλουμε τις ζωές μας και το περιβάλλον στη πρώτη γραμμή. 

Με την ακρίβεια να θερίζει, τις τιμές της ενέργειας στα ύψη και το σκάνδαλο των υποκλοπών να τρίζει τα θεμέλια της κυβέρνησης, ο Μητσοτάκης βγήκε στη μαγνητοσκοπημένη συνέντευξη στον Χατζηνικολάου να ανακοινώσει την έναρξη σεισμικών ερευνών για υδρογονάνθρακες, από την ExxonMobil, σε δύο θαλάσσια οικόπεδα, στην Κρήτη και στην Πελοπόννησο. Στη συνέχεια, πήρε το αεροπλάνο και πήγε στην Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα, στην Αίγυπτο και στον αγαπημένο του «σύμμαχο» δικτάτορα Σίσι. 

Εκεί, από το βήμα της COP27, αφού χαρακτήρισε πρώτα τον εαυτό του ως «ριζοσπάστη ρεαλιστή», δήλωσε υπέρμαχος της ενεργειακής μετάβασης από τα ορυκτά καύσιμα προς τις ΑΠΕ (αυτή είναι η ριζοσπαστική του πλευρά) αλλά και την ανάγκη εξορύξεων υδρογονανθράκων ως λύση στην παρούσα ενεργειακή κρίση (η ρεαλιστική του πλευρά). Ο σωστός χαρακτηρισμός θα ήταν «σχιζοφρενής» αλλά αυτό θα ήταν μία μέγιστη προσβολή προς τους ψυχικά ασθενείς. Στη πραγματικότητα, οι δηλώσεις και τα έργα Μητσοτάκη συνάδουν με την πολιτική όλων των δυτικών κυβερνήσεων: δήθεν οικολογικές ανησυχίες και υποσχέσεις για μηδενικούς ρύπους με ταυτόχρονη αύξηση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων.   

Οι εξορύξεις υδρογονανθράκων θα είναι ένα ακόμα πολλαπλό έγκλημα της κυβέρνησης. Ο κόσμος, και ειδικά η Μεσόγειος, φλέγεται από την υπερθέρμανση του πλανήτη, εξαιτίας της καύσης ορυκτών καυσίμων, με ήδη καταστρεπτικές συνέπειες. Ταυτόχρονα, καταστρέφουν τη θαλάσσια ζωή και το περιβάλλον και αναζωπυρώνουν τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς φέρνοντας πιο κοντά την απειλή ενός ελληνοτουρκικού πολέμου. 

Ψεύτικα επιχειρήματα

Η κυβέρνηση, και τα παπαγαλάκια της στα ΜΜΕ, αραδιάζουν ένα σωρό ψεύτικα επιχειρήματα: οι εξορύξεις θα κάνουν την Ελλάδα όχι μόνο ενεργειακά αυτόνομη, αλλά και εξαγωγέα Φυσικού Αερίου στην Ευρώπη, τα δημόσια ταμεία θα γεμίσουν, οι τιμές ενέργειας θα πέσουν, θα δημιουργηθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας. Με λίγα λόγια: κακή μεν η κλιματική αλλαγή, αλλά δεν μπορούμε και να «κλωτσήσουμε την ευκαιρία» να γίνουμε κάτι σαν τα Εμιράτα του Κόλπου.

Ακόμα και αυτή η αναγγελία έναρξης των ερευνών είναι ψευδής. Όπως καταγγέλλει η WWF: «Σεισμικές έρευνες έχουν ξεκινήσει εν κρυπτώ από τις 25 Οκτωβρίου. Τις σεισμικές έρευνες πραγματοποιεί η Ελληνική Εταιρεία Διαχείρισης Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥΕΠ), και όχι η ExxonMobil, και τις έχει αναθέσει στην εταιρεία Petroleum GeoServices (PGS), της οποίας τα πλοία RAMFORM HYPERION και SANCO SWIFT εκτελούν ηχοβολιστικές εργασίες σε μεγάλες θαλάσσιες περιοχές της Νότιας και Νοτιοδυτικής Κρήτης και του Ιονίου, αντίστοιχα. Η εκκίνηση σεισμικών ερευνών στις 25 Οκτωβρίου αγνοεί και παραβιάζει τον (ήδη ανεπαρκή) όρο της ίδιας της υπουργικής απόφασης έγκρισης της ΣΜΠΕ (Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων), σύμφωνα με τον οποίο οι σεισμικές έρευνες θα πραγματοποιούνται μόνο τον χειμώνα, ώστε να αποφευχθούν οι επιπτώσεις στα ευαίσθητα θαλάσσια θηλαστικά της οικολογικά πολύ σημαντικής αυτής περιοχής. Οι σεισμικές έρευνες πραγματοποιούνται σε αυτή τη φάση με σκοπό να ασκήσουν πολιτική πίεση στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ενώπιον του οποίου συζητήθηκε μόλις στις 2 Νοεμβρίου 2022 η προσφυγή περιβαλλοντικών οργανώσεων κατά της έγκρισης του προγράμματος έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων στην Κρήτη».

Κρατική στήριξη

Το ότι τις έρευνες τις κάνει το Δημόσιο, και όχι η ExxonMobil, δεν είναι τυχαίο. Ο Διευθυντής Ερευνών της ExxonMobil, δήλωσε, πρόσφατα, σε συνέδριο στην Κύπρο ότι τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου είναι μικρά και βρίσκονται σε μεγάλα βάθη, συνεπώς οι επιχειρήσεις έχουν μεγάλο κόστος, οπότε θα απαιτηθεί κρατική στήριξη και δέσμευση για μελλοντική ασφάλεια της ζήτησης. Άρα, το Δημόσιο θα πληρώσει για τις (πανάκριβες) έρευνες και, αν βρεθούν εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα, οι συμβάσεις που έχουν υπογραφεί μεταξύ της Ελλάδας και της ExxonMobil προβλέπουν ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους για την εκμετάλλευση από αυτή. Επιπλέον, οι συμβάσεις δεν την υποχρεώνουν να κάνει εκτιμήσεις περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ελέγχους.

Το ότι οι εξορύξεις είναι η απάντηση στην ενεργειακή κρίση είναι ανέκδοτο. Με βάση τις συμβάσεις, από την έναρξη σεισμικών εργασιών μέχρι την έναρξη εξόρυξης υδρογονανθράκων χρειάζονται 7-8 χρόνια. Άρα, ακόμα και αν βρεθούν εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα, οι πρώτες ποσότητες υδρογονανθράκων θα εξορυχτούν το 2030. Συμβολική χρονιά. Τότε μας υπόσχονται ότι οι ρύποι θα έχουν μειωθεί έως 45% σε σχέση με το 2010. Ακόμα και ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) εξηγεί ότι καμία νέα εξόρυξη ορυκτών καυσίμων δεν θα δώσει λύση στη σημερινή κρίση.

Γι' αυτό πρέπει να ξεσηκωθούμε για να διώξουμε τη κυβέρνηση της ΝΔ και μαζί και τα σχέδια για εξορύξεις. Να αφήσουμε τους υδρογονάνθρακες εκεί που είναι η φυσική τους θέση: στο πάτο της θάλασσας. Να παλέψουμε για ένα αποκλειστικά δημόσιο σύστημα παραγωγής και διανομής ενέργειας με εργατικό έλεγχο. Μόνο έτσι θα βάλουμε στο περιθώριο τα ορυκτά καύσιμα και μπροστά τις πραγματικές Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας που θα προστατεύουν το περιβάλλον και θα αντιστρέψουν τη κλιματική κρίση. Για να είναι η ενέργεια ένα αγαθό προσιτό σε όλο το λαό.